Porozumienie stron dotyczące zmiany umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony
TEZA
Porozumienie stron w przedmiocie zmiany umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony jest dopuszczalne i wywołuje wynikające z treści porozumienia skutki prawne.
SENTENCJA
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu sprawy z wniosku Niny G. przeciwko Agencji Prasowej „Nowosti” Oddział w K. o przywrócenie do pracy, na skutek odwołania wnioskodawczyni od wyroku Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 31 marca 1980 r., oddalił odwołanie.
UZASADNIENIE
Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – po przejęciu do rozpoznania sprawy przedstawionej przez Komisję Odwoławczą do Spraw Pracy – oddalił wniosek Niny G. o przywrócenie jej do pracy w pozwanej Agencji oraz o zasądzenie wynagrodzenia za okres trzech miesięcy pozostawania bez pracy. Sąd stwierdził, że wnioskodawczyni była zatrudniona w Agencji Prasowej „Nowosti” – Oddział w K. do 31.VIII.1979 r. na czas nie określony. W dniu 1.IX.1979 r. strony zawarły umowę o pracę na czas określony do 31.XII.1979 r. Z dniem tym nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę między stronami na podstawie art. 30 § 1 ust. 4 k.p. Nieuzasadnione jest twierdzenie wnioskodawczyni, iż umowa zawarta przez strony na czas określony jest nieważna.
W odwołaniu wnioskodawczyni zarzuciła naruszenie art. 38 i 32 k.p. oraz art. 87 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Skarżąca twierdziła, że przekształcenie z dniem 1.IX.1979 r. przez strony poprzedniej umowy o pracę na czas nie określony na umowę zawartą na czas określony jest bezskuteczne. Taka zmiana rodzaju umowy o pracę – jako niekorzystna dla pracownika – mogła nastąpić w trybie wypowiedzenia warunków poprzedniej umowy na podstawie art. 38 i 42 k.p. Niezależnie od tego zarzutu wnioskodawczyni twierdziła, iż umowa stron z 1.IX.1979 r. jest nieważna, ponieważ złożyła swe oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby Agencji zwolnienia jej z pracy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie można zgodzić się z wyrażonym w odwołaniu poglądem, iż zmiana umowy o pracę zawartej na czas nie określony na umowę na czas określony może nastąpić tylko za uprzednim wypowiedzeniem warunków dotychczasowej umowy w trybie art. 42 k.p. Określony w tym przepisie tryb wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy dotyczy tych przypadków, gdy zmiana treści umowy o pracę ma nastąpić w wyniku jednostronnej czynności prawnej zakładu pracy (tzw. wypowiedzenia zmieniającego dokonanego przez zakład pracy). Wymieniony przepis nie normuje natomiast zmiany treści umowy o pracę na mocy porozumienia stron ani też takiej możliwości nie wyłącza. Według art. 30 § 1 ust. 1 k.p. umowa o pracę może być rozwiązana na mocy porozumienia stron. Unormowanie to wyraża zasadę swobody stron w pozostawaniu w stosunku pracy. Jeżeli zatem strony zgodnie mogą definitywnie rozwiązać stosunek pracy, to nie ma uzasadnionych podstaw do twierdzenia, iż strony w wyniku porozumienia nie mogą przekształcić treści istniejącego stosunku pracy, choćby dokonana z woli obu stron zmiana był niekorzystna dla pracownika. Wbrew zatem poglądowi skarżącej porozumienie stron w przedmiocie zmiany umowy o pracę zawartej na czas nie określony na umowę o pracę na czas określony jest dopuszczalne i wywołuje wynikające z treści porozumienia skutki prawne. Nieuzasadniony jest więc zarzut bezskuteczności umowy stron, zawartej 1.IX.1979 r.
Skarżąca twierdzi, że jej oświadczenie woli wyrażające się w zawarciu 1.IX.1979 r. umowy o pracę na czas określony jest dotknięte wadą, ponieważ zostało złożone pod wpływem zagrożenia przez zakład pracy zwolnieniem jej z pracy. Jeśli nawet zakład pracy zastrzegł możliwość wypowiedzenia wnioskodawczyni umowy o pracę, w przypadku niewyrażenia przez nią zgody na propozycję zmiany dotychczasowej umowy na umowę na czas określony, to takie oświadczenie zakładu pracy nie stanowi bezprawnej groźby w znaczeniu art. 87 k.c., mającego zastosowanie w stosunkach pracy w zw. z treścią art. 300 k.p. Przede wszystkim dlatego, iż oświadczenie tej treści wyraża zamiar skorzystania przez zakład pracy z przewidzianego przez przepisy uprawnienia. Stronom umownego stosunku pracy przysługuje bowiem prawo wypowiedzenia zawartej umowy o pracę. Skuteczność zaś takiego wypowiedzenia normują przepisy prawa pracy. Gdyby wnioskodawczyni nie zgodziła się na zmianę rodzaju umowy o pracę i zakład pracy w związku z tym wypowiedział jej umowę o pracę na czas nie określony, to przysługiwałyby jej środki prawne dla zwalczania zasadności bądź skuteczności dokonanego wypowiedzenia.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy uznał, że odwołanie jest nieuzasadnione.
źródło: http://www.sn.pl/orzecznictwo/
Wytłuszczenia dokonane przez redakcję